POLİSİN ÇALIŞMA SAATLERİ SORUNU
Son günlerde Emniyet güçlerinin maç görevlendirmelerinde aldığı ücret, konser, miting, seçim, görevlerinde, gece çalışmasında ücret alıp almadığı soruları gündemi meşgul ederken Emniyet mensuplarının çalışma saatleri kafaları karıştırdı.
Geçtiğimiz seçimlerden önce 4 gruplu 12/36 çalışma sistemine geçen EGM seçimlerden sonra bu sistemi pek çok ilde 3 gruplu “çakma 12/36” olarak tabir edilen sistemle değiştirdi. Bu durumundan habersiz kamuoyu da Polisin çalışma hayatı düzene sokuldu şeklinde bir yargı oluşturdu.
POLİS HAFTADA KAÇ SAAT ÇALIŞIR?
Emniyet Teşkilatımız kendi içinde bir standart oluşturmaması sebebiyle Emniyet güçleri çeşitli çalışma usullerinde görev yapmaktadır. Bu sistemler; 6+1 sistemi, 4 gruplu 12/36, 4 gruplu 8/24, 3 gruplu çakma 12/36, 3 gruplu 12/24 ve 2 gruplu 12/12.
Bu sistemlerde çalışan Emniyet mensupları sırasıyla;
📍4 gruplu 12/36 çalışma sisteminde haftalık 45 saat,
📍4 gruplu 8/24 çalışma sisteminde haftalık 45 saat,
📍6+1 çalışma sisteminde haftalık 48 saat,
📍3 gruplu Çakma 12/36 çalışma sisteminde haftalık 60 saat,
📍3 gruplu 12/24 çalışma sisteminde haftalık 60 saat,
📍2 gruplu 12/12 çalışma sisteminde haftalık 90 saat,
çalıştıkları görülmektedir.
Not: Yukarıda belirtilen saatlere ek görevler (maç görevi, miting görevi, sınav görevi, yol uygulamaları, umuma açık yerler denetlemesi, seçim, konser vs.) dahil değildir. Bu görevler de dahil edildiğinde bir Polis haftalık 100, 120 saatlere kadar görev yapmakla birlikte ek mesai ücreti de almamaktadır.
ÇALIŞMA SAATLERİ İLE ALAKALI KANUN NE DİYOR?
Ne yazık ki Emniyet mensuplarının çalışma saat ve usulleri kanunla belirlenmemiş tüzükler ve genelgelerle ancak “çerçeve” oluşturulmuştur. Bu sebeple çeşitli çalışma sistemleri doğmuş ve “2. bir emre kadar çıkış yok”, “izinler kapalı” şeklinde emirlerle alt rütbelerdeki amir sınıfına bile personel üstünde geniş yetkiler tanınmış ve keyfiyetlerin önü açılmıştır.
EMSAL OLUŞTURABİLECEK KANUNLAR NE DİYOR?
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu içinde Emniyet Hizmetleri sınıfı da yer almaktadır. Bu kanuna göre devlet memurları haftalık çalışma saatleri 40 saat olarak düzenlenmiştir.
4857 İş Kanununda bir işçinin haftalık çalışma saatleri 45 saat olarak belirlenmiştir.
Her iki kanunda da çalışma saatlerinin üstüne çıkılması durumunda ek mesai ücreti ödenmesini işaret eder.
DÜNYADA DURUM NEDİR?
Bu hususta OECD ülkelerinde çalışma yapıldığı görülüyor. Euronews’in haberine göre OECD ülkeleri arasında haftalık çalışma süreleri baz alındığında Türkiye 45.6 saatle en çok çalışan 2. ülke olduğu görülüyor. (Tablo1) Bu konuda OECD ülkelerinin ortalaması haftalık 37 saat iken Avrupa ülkelerinin ortalaması ise haftalık 36.4 olduğu anlaşılıyor.
OECD ‘nin araştırmasında bir başka veride ise; Türkiye toplam çalışan sayısının %15.1’nin haftalık 60 saat ve üstünde çalıştığı tespit edilerek listede bulunan ülkeler arasında 1. sırada yer aldığı görülüyor. (Tablo2)
SONUÇ
Emniyet mensupları yukarıda da görülebileceği üzere çok sayıda çalışma usullerinde görev yaptığı anlaşılabiliyor. Ayrıca yoğun çalışma saatlerine ek olarak görev sonunda ek görevlere (maç, miting, konser, uygulama vs ) giderek ek mesai yapmakta ve ek mesai ücreti almamaktadır.
Yoğun ve uzun süreli mesailer sebebiyle Emniyet personellerinin aile yaşantıları olumsuz etkilenirken Polislerin ortalama ömürleri çok çok düşmüştür. ( Türkiye’de ortalama Polis ömrü 55.9 yıldır!!) Yine yoğun çalışma saatleri ve görev stresi pek çok meslektaşımızın psikolojisini bozmakta ve basına da yansıyan hoş olmayan sonuçlar doğurabiliyor.
Bu sorunun köklü olmakla beraber basit bir çözümü var. O da Polis Meslek Kanunu çıkarılarak çalışma saat ve usullerinin açıkça kanunda belirlenmesidir.
Editör 4
